Göl Çeşitleri Oluşumları ve Özellikleri

Göl Çeşitleri

Göl çeşitleri, ülkemiz göl bakımından zengin bir ülkedir. Göller, Karalar üzerinde farklı olaylardan meydana gelmiş şu kütlelerine göl olarak adlandırıyoruz. Göller okyanus ve denizlerden bağımsızdır. Göllerin oluşması genel olarak çukurlar içerisinde gerçekleşir. Oluşumları itibariyle değişkenlik göstermektedir. Bazen yeraltı suyuyla bazen yerüstü suyla oluşmasında etkilidir. Göller çeşitleri bakımından 2'ye ayrılır. Bunlar; doğal ve yapay göllerdir.

Doğal göller

Doğan Çöllerin oluşmasında iç ve dış kuvvetler etkisi vardır. Hiçbir müdahale etmeksizin suyun çukurlarda dolmasıyla oluşmaktadır.

Karstik göller: Karstik taşlardan meydana gelen tabakaların yerlerde oluşturdukları obruk, dolin, uvala polye gibi karstik çukurlarda dolmasıyla oluşur.

Buzul göller: Dördüncü zamanda yeryüzü şekillenmesinde aktif rol oynayan, buzulların etkili olduğu alanlardaki çukurlardan buzulların erimesi ile beraber, çukurlara suların dolmasıyla günümüzde buzul göller olarak değerlendirilmektedir. Bu buzulların oluşturduğu göllere de sirk gölleri de denilebilir.

Set gölleri: İsminden anlaşılacağına göre vadilerde koylarda veya bunlara benzeri göz oluşumlarına elverişli geniş ve uzun çukurların çeşitli sebeplerden dolayı önünün kapanmasıyla oluşmaktadır.

Kıyı seti gölleri: Deniz kıyılarında, küçük körfezlerin önlerinde, akıntı ve dalgaların biriktirmesi sonucunda kıyı setleri veya kordonlarıyla kapanmasıyla oluşan göllerdir.

Tektonik göller: Yer kabuğunun tektonik hareketler sonucunda oluşan çanaklardaki göllerdir. Yeryüzünde büyük göller genel olarak bu şekilde oluşur. Bunların başlıcaları, Asya'daki Aral, Hazar, Baykal ve Balkas Orta Doğu'daki Lüt bu tür göllerin başlıca çeşitleridir.

Volkanik göller: Volkan konilerinin üzerindeki kaldera ve krater çukurları ile volkan konilerinin etrafındaki sahalarda bulunan maar çukurlarında oluşmuş olan göllerdir.

Volkan set gölleri: Volkan konilerinden meydana gelen lavların, vadilerin veya benzer çukurların önünü kapatmasıyla oluşmuş olan göllerdir.

Alüvyal set gölleri: Akarsu biriktirmesi sonucunda oluşmuş olan birikinti konileri, ilerleyen zamanlarda genişleyerek akarsu vadisinin ağzını kapatması sonucu geride olan alanlarda oluşan göllerdir. Heyelan set gölleri heyelan olayların meydana gelmesi sonucunda yamaçlardan inen kütlelerin ve akarsu vadilerinin önünü kapatmasıyla oluşan göllerdir.

Moren seti gölleri: Buzulların aşındırdığı çakıların buzul dillerinin erime sınırına kadar taşınarak buzul vadisi önünde setler şeklinde birikmesiyle beraber setlerin gerisinde oluşan göl çeşididir. Bu tür göller Kanada'nın kuzeyinde ve İskandinav Yarımadası'nda yaygın olarak bulunmaktadır.

Yapay göller

Bu göllerin birçok amaçları vardır. Barajlar yaparak elektrik enerjisi elde etmek, içme suyu temini, sulama veya su baskınlarından koruma gibi sebeplerden ötürü insanlar tarafında akarsu vadilerinde yapılan setlerde gerisinde oluşan göl çeşitleridir. Bunların başlıcaları şöyledir, Atatürk, Keban, Kılıçkaya, Sarıyer, Karakaya, Hirfanlı, Menzelet, Demirköprü, Seyhan ve Arpa çay baraj gölleri bulunmaktadır.

Son Güncelleme : 23.01.2024 04:16:27

Göl Çeşitleri ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz.

Sirk Gölü

Sirk Gölü, buzul aşındırmasından ve birikiminden meydana gelen su birikintisi olan göldür. Kenarları sarp yarım daire şeklindeki çanaklar sirk anlamına gelir. Vadi buzullarının erimesi sonucu sirk gölleri oluşmuştur. Sel kabul havzasında birikip üst ...

Büyükçekmece Gölü

Büyük çekmece gölü, deyince aklımıza ilk gelen şey Küçük Çekmece Gölünden daha büyük olduğudur kesin. Halbuki Büyük Çekmece Gölü sanıldığı gibi Küçük Çekmece Gölünden daha büyük değildir. Sadece bulunduğu ova daha büyük olduğu için bu ismi almıştır.B...

Sapanca Gölü

Sapanca gölü, tektonik bir tatlı su gölüdür. Marmara bölgesinde bulunan göl Sakarya ilimizin 12 km batısında, Kocaeli ilimizin 27 km doğusundadır. Gölün doğusu Sakarya ili sınırlarında, batısı da Kocaeli ili sınırlarındadır. Göl güneyde Samalı dağlar...

Krater Gölü

Krater gölü; Astronomi biliminde gök cisimlerine başka bir gök cisminin çarpması ile oluşan çukurlara için kullanılan isimdir. Günlük hayatta yanardağın ağzı için kullanılır. Dışarıdan daire şeklinde görülür. İç kısımlara doğru daralır. Genel görünüm...

Muğla Bafa Gölü

Muğla Bafa gölü, bir diğer adıyla çam içi gölü olarak da bilinmektedir. Geçtiğimiz yıllarda Vafi denizi Ege Bölgesinin en büyük gölü olarak bilinmektedir. Arkeolojik değerler ve tarihi değerler açısından Türkiye'nin en zengin coğrafi bölgesi olarak b...

Ankara Eymir Gölü

Ankara Eymir Gölü, Ankara ilinde bulunan bir göldür. Bulunduğu arazi Orta Doğu Teknik Üniversitesine aittir. Orta Doğu Teknik Üniversitesi öğrenciler Eymir gölünde çalışmaktadır. Spor Kulübü Kürek takımı çalışma yeridir. Gölün kenarında Orta Doğu Tek...

Ankara Mavi Göl

Ankara Mavi Göl, insanların faydalanabileceği 2 milyon 121 metrekarelik geniş bir kullanım alanıyla Kayaş yakınlarında bulunmaktadır. Bayındır Barajı'nın rehabilite edilmesi ile herkese piknik alanı ve eğlence merkezi olarak açılmıştır. Mavi Göl, şeh...

Baraj Gölleri

Baraj Gölleri, baraj önüne çekilen setin ardında suların birikmesiyle oluşan yapay göle verilen addır. Bu yapay göller, akarsu vadisinin sular altında kalmasına yol açar. Bu göllerin kapladığı alan, barajın yapılış amacına göre değişiklik göstermekte...

Kaldera Gölü

Kaldera Gölü, volkanik hareketler sonucunda toprağın derine çökmesiyle oluşan volkanik kökenli yer şekli olup zamanla çanaklar içerisine yeraltı ve yer üstü sularının birikmesiyle oluşan göl çeşididir. Kazan şeklinde derince bir çukur alan kar, yağmu...

Suğla Gölü

Suğla Gölü, Konya ili Seydişehir ilçesi sınırlarında bulunan Suğla Gölü Konya halkının pek bilmediği ve ziyaret edilmeyen göl, çoğunlukla çevre köylülerin sulama kaynağı olan küçük bir göldür. Meşhur Tınaz tepe Mağaralarının bulunduğu yöre yani Seydi...

Erçek Gölü

Erçek Gölü, Doğu Anadolu Bölgesinde bulunan ve Van Gölü'nün doğusunda olan bir göldür. Lavların yığılması ile oluşmuş bir volkanik set gölüdür. Son yapılan araştırmalarda göl çevresinde volkan setine rastlanmadığından gölün havzasının D-B yönlü fayla...

Obruk Gölü

Obruk gölü, Türkiye'nin doğal güzelliklerinden biri olan Aksaray yolu üzerinde Kızören beldesinde ve Konya'dan 75 km uzaklıkta olan Obruk gölü'dür. Bulunduğu bölge itibarıyla Kızören Obruğu da denilmektedir. Bölge içerisinde geniş bir yeri kaplayan g...