Vostok Gölü Oluşumu ve Özellikleri
13 Temmuz 2024

Vostok Gölü Oluşumu ve Özellikleri

Vostok Gölü

Vostok Gölü, 370 adet volkan gölünün en büyüğü sayılmakta olup, Rusya'da bulunan Doğu Antarktika buz tabakasının orta kısımlarında yer almaktadır. Genel olarak Antarktika'da 140'tan fazla buz altı gölü bulunmakta olup, Vostok Gölü bugüne kadar keşfedilmiş en büyük buz altı gölü olarak kayıtlara geçmiştir. 1950'li yıllarda Vostok İstasyonu'nda çalışmalara başlayan bilim insanı Andrei Kapiza, Vostok İstasyonu'na yakın bir bölgede bir göl olduğuna dair tezine başlamıştır. Ancak tezini ispatlamayı başaramamıştır. Andrei Kapiza'nın ilk çalışmalarından birkaç yıl sonra, 1957 yılında, Sovyetler Birliği'ne ait bilim insanları iklim değişiklikleri ve küresel ısınma sorununu araştırmak için Vostok İstasyonu'na gitmiş ve 1983 yılında dünyanın en düşük sıcaklığı olan -89,2°C'yi kaydetmişlerdir.

Vostok Gölü'nün Keşfi

Vostok Gölü ile ilgili diğer bir çalışma, 1974 yılı başlarında bir İskoç araştırma ekibi tarafından gerçekleştirilmiştir. Bu ekip, Vostok Gölü'nü sismik araştırmalar sonucu radarlara takılan dalga hareketleri ile kayıt altına almıştır. Bu çalışmalardan sonra Vostok Gölü daha da önem kazanmıştır. 1996 yılında bir Rus-İngiliz araştırma ekibi tarafından yapılan ölçümler ve radar istatistikleri sonucunda, Vostok Gölü dünyanın el değmemiş ve kendini değiştirmeden korumayı başaran en eski gölü olarak tarihe geçmiştir.

Vostok Gölü'nün Konumu ve Özellikleri

Vostok Gölü, buz tabakasının yaklaşık 3700-4100 metre altında bulunur. Vostok Gölü bir tatlı su gölüdür. Rusya'ya ait Vostok İstasyonu'nun 250 km kadar kuzeyinde yer alan Vostok Gölü, 50 km genişliğinde ve 1200 metre derinliğindedir. Toplam 15,690 kilometrekarelik bir yüz ölçümüne ve 5400 kilometreküp su hacmine sahiptir. Ortalama derinliği 432 metre iken, en derin noktasının 510 metre ile 900 metre arasında olduğu belirtilmektedir.

Vostok Gölü'nün suyu -3°C olarak kaydedilmiştir. Ancak suyun donma derecesinin altında olmasına rağmen, sıvı halde kalmayı başaran bir göl olarak dikkat çekmektedir. Göl suyunun donmama nedeni, ortamda bulunan yüksek basınç ile açıklanmaktadır. 4100 metrelik bir buz kütlesinin altında bulunan Vostok Gölü'nün üzerindeki basınç 35-40 megapaskal arasındadır.

Vostok Gölü'nün Özellikleri

Vostok Gölü'nün üzerindeki buz tabakasının 420.000 yıllık bir geçmişe sahip olduğu belirlenmiştir. Vostok Gölü'nün üzerindeki buzul tabakası çok düşük bir seviyede hareket etmektedir. Bu hareket ile göl üzerinde tortular meydana gelmektedir. Ayrıca, Vostok Gölü'nün üzerinde irili ufaklı adacıkların bulunduğu ve göl tabanının düz değil, engebeli bir yapıya sahip olduğu keşfedilmiştir. Göl sularının akabileceği iki çıkış kapısı bulunmaktadır. Ancak bu iki çıkış kapısı üzerinde de göl suyu 400 metreye varan derinlikte donmuş bir tabaka halinde yer almaktadır.

Vostok Gölü Üzerinde Yaşam İzleri

Yapılan araştırmalar sonucunda, Vostok Gölü'nde çok çeşitli ve farklı bir yaşam ortamına sahip olduğu görülmüştür. Çok derin bir karanlığın içinde bulunan göl, yeryüzünde bulunan bütün tatlı su göllerinden farklı olarak 50 kat daha fazla oranda oksijen miktarına sahiptir. Bunun nedeni ise gölün üzerinde 355 bara kadar ulaşan yüksek basınç olarak açıklanmaktadır. Bu oksijen, gaz formunda buz kütleleri arasında hareket edebilmektedir. Vostok Gölü'nün 3563 metre ile 3621 metre derinliklerinden alınan buz kütleleri içerisinde binlerce farklı organizma varlığını sürdürmektedir. Bu organizmaların %94'ü bakterilerden, %6'sı ökaryotlardır. Bunların birçoğunu mantarlar oluşturmaktadır.

Ve günümüzde Vostok Gölü'ne dair çalışmalar devam etmektedir.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

soru

İstemihan

12 Temmuz 2024 Cuma

Vostok Gölü'nün suyu neden -3°C olarak kaydedilmiş olmasına rağmen donmuyor? Üzerindeki 4100 metrelik buz kütlesi bu konuda nasıl bir etkide bulunuyor? Bu yüksek basıncın tam olarak suyun donmasını engelleyen mekanizması nedir?

Cevap yaz
1. Cevap
cevap

Admin

Merhaba İstemihan,

Vostok Gölü'nün suyu -3°C olarak kaydedilmiş olmasına rağmen donmaması, üzerindeki 4100 metrelik buz kütlesi nedeniyle meydana gelen yüksek basıncın bir sonucudur. Bu kadar yoğun bir buz kütlesi, suyun üzerine büyük bir basınç uygular. Yüksek basıncın suyun donma noktasını düşürdüğü bilinir, yani su daha düşük sıcaklıklarda bile sıvı halde kalabilir.

Bu basınç etkisi, su moleküllerinin kristal yapı oluşturmasını zorlaştırarak donmayı geciktirir veya tamamen engeller. Dolayısıyla, Vostok Gölü'ndeki su -3°C gibi düşük bir sıcaklıkta bile sıvı formunu koruyabilir. Bu durum, yüksek basıncın donma noktası üzerindeki etkisini gösteren çarpıcı bir örnektir.

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Haber Bülteni

Popüler İçerik

Van Gölü Oluşumu ve Özellikleri

Van Gölü Oluşumu ve Özellikleri

Tuz Gölü Oluşumu ve Özellikleri

Tuz Gölü Oluşumu ve Özellikleri

Muğla Bafa Gölü Oluşumu ve Özellikleri

Muğla Bafa Gölü Oluşumu ve Özellikleri

Aktaş Gölü Oluşumu ve Özellikleri

Aktaş Gölü Oluşumu ve Özellikleri

Mogan Gölü Tarihi ve Özellikleri

Mogan Gölü Tarihi ve Özellikleri

Güncel

Çöl Gölü Oluşumu ve Özellikleri

Çöl Gölü Oluşumu ve Özellikleri

Güncel

Volkanik Set Gölü Özellikleri ve Örnekleri

Volkanik Set Gölü Özellikleri ve Örnekleri

Güncel

Ladoga Gölü Yeryüzü Özellikleri

Ladoga Gölü Yeryüzü Özellikleri

Simav Gölü Oluşumu ve Özellikleri

Simav Gölü Oluşumu ve Özellikleri

Zinav Gölü Oluşumu ve Özellikleri

Zinav Gölü Oluşumu ve Özellikleri

Efteni Gölü Oluşumu ve Özellikleri

Efteni Gölü Oluşumu ve Özellikleri

Garda Gölü Oluşumu ve Özellikleri

Garda Gölü Oluşumu ve Özellikleri

Ontario Gölü Oluşumu ve Özellikleri

Ontario Gölü Oluşumu ve Özellikleri

Sera Gölü Oluşumu ve Özellikleri

Sera Gölü Oluşumu ve Özellikleri

Akyatan Gölü Oluşumu ve Özellikleri

Akyatan Gölü Oluşumu ve Özellikleri

Terkos Gölü Oluşumu ve Özellikleri

Terkos Gölü Oluşumu ve Özellikleri

Göl Türleri ve Özellikleri

Göl Türleri ve Özellikleri