Avlan Gölü Oluşumu ve Özellikleri

Avlan Gölü

Avlan Gölü, Antalya iline bağlı Elmalı ilçesinde yer alan karstik yapıya sahip önemli bir göldür. Göl, denizden yaklaşık 1030 metre yükseklikte bulunmakta olup, normal seviyede 850 hektarlık bir alanı kaplamaktadır. Karagöl ve Elmalı polyesinde yer aldığından ulaşımı oldukça kolaydır. Elmalı polyesi, Elmalı Dağı ve Bey Dağları arasında uzanan engebeli bir bölgedir. Gölün bulunduğu alan kalkerli bir yapıya sahiptir ve Avlan Gölü, Elmalı polyesinin en çukur noktasında hızla oluşmaya başlamıştır.

Avlan Gölü'nün Tarihçesi ve Sorunları

Avlan Gölü, çoğu dönemde kuruma tehlikesiyle karşı karşıya kalmış ve bu durum çeşitli tartışmalara yol açmıştır. 1970'li yıllarda gölün kurtarılması için kararlar alınmış ve bu süreçte gölün kurutulmasına başlanmıştır. Göl kurutulduktan sonra çeşitli çevresel ve ekolojik zararlar ortaya çıkmıştır:

Kurutulmadan önce yaklaşık 70-80 metreden yeraltına bağlı kaynak suyu çıkarken, kurutulma işleminden sonra bu seviye 5-6 metreye kadar düşmüştür.
Kurutulma öncesinde 807 mm olan yıllık yağış miktarı, kurutulma sonrası birkaç yıl içinde 439 mm'ye kadar düşmüştür. Göl tekrar oluşturulduktan sonra ise yağış miktarı 519 mm'ye çıkmıştır.
Yağış ve nem azaldığından dolayı doğal bitki örtüsü büyük zarar görmüştür.
Kırağının normal olarak görüldüğü dönemler uzamış ve kırağılı gün sayısı 63,4'ten 71,7'ye yükselmiştir.
Saka, İbibik ve Kraz kuşu gibi ötücü kuşların sayısında azalma gözlemlenmiş, ekosistemin kendini yenileme kapasitesi düşmüştür.
Elma bahçeleri, verimli sulama yapılamadığı için yok olmuş ve üretim tükenmiştir.
Köylülerin yetiştirdiği buğday, arpa ve nohut gibi tarım ürünlerinde önemli verim düşüşleri yaşanmış ve büyük hayal kırıklığına yol açmıştır.
Göçmen kuşların beslenme döngüsü bozulmuş, Sedir Yaprak Kelebeği popülasyonu artmış ve sedir ağaçlarında hızlı bir kuruma başlamıştır.
Göl kurutulunca ortasından geçen Elmalı-Finike yolu kullanılmaya başlanmıştır, ancak göl tekrar kazanıldıktan sonra bu yol uzun süre işlev görmüştür.
Hayat şartlarının zorlaştığı köylerde toplu göçler yaşanmıştır.

Avlan Gölü'nün Yeniden Canlandırılması

Kurutulmuş olan göl alanından tarla ve bahçe alan kişiler dahil Elmalı ilçesi halkının topladığı imzalarla gölün yeniden canlandırılması kararı alınmıştır. 2001 yılında göl kapakları düzgün bir şekilde kapatılarak su biriktirmeye başlanmıştır. Avlan Gölü tekrar kazanıldıktan sonra göle sazan balıkları bırakılmıştır.

Ekolojik ve Sosyal Önemi

Avlan Gölü, hem ekolojik hem de sosyal açıdan büyük bir öneme sahiptir. Göl, çevresindeki bitki ve hayvan türlerine yaşam alanı sağlayarak ekosistemi desteklemektedir. Ayrıca, gölün yeniden canlandırılması bölge halkının tarım ve hayvancılık faaliyetlerine de olumlu katkılar sağlamıştır. Göl çevresinde yapılan rekreasyon faaliyetleri, turizmi canlandırmış ve yerel ekonomiye katkı sağlamıştır.

Avlan Gölü'nün korunması ve sürdürülebilir kullanımı, hem doğal kaynakların korunması hem de bölge halkının geçim kaynaklarının sürdürülebilirliği açısından büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle, gölün ekolojik dengesinin korunması ve yapılan müdahalelerin dikkatlice planlanması gerekmektedir.