Uzun göl Trabzon ilinin Çaykara ilçesine bağlı olan turistik bir göldür. Bu göl sit alanlar ve doğal güzelliği ile yerli, yabancı turistleri cezbeden bir köy alanında bulunmaktadır. Bu köy kıyısında bulunan gölden ismini almaktadır. Yamaçlardan düşen kayaların haldizen derisinin önünü kapatmasıyla meydana gelmiştir.
Uzun gölün tarihi: Uzun gölün yerleşim tarihi olarak 1586 yılında Saraho ismiyle tarihte kayıtlı bulunmaktadır.
Bu bölgede ilk kalıcı yerleşim 1650 yıllarda görülmüştür. Burada yaşayan Müslüman olmayan on haneden oluşan yerleşim bölgesinde, Müslüman halkın gelmesiyle beraber nüfus artmış ve 1875 yıllarında yerleşim 230 hane olarak yer almıştır. Şerah adıyla da tarihte yer alan yerleşim birimi Cumhuriyetin kuruluşu sonrasında uzun yıllar Of ilçesine bağlı olarak varlığını sürdürmüştür. Şerah adıyla anılan yerleşim merkezi 1950 yıllarından itibaren bölgenin Çaykara ilçe sınırları içerisinde kalmıştır. Uzun göl Belediyesi 1970 yıllarında kapatılmıştır.
Uzun gölün coğrafyası: Uzun göl Trabzon'a 99 kilometre uzaklıkta, Çankırı yaklaşık olarak 20 kilometre uzaklıkta bulunmaktadır. Türkiye'nin yağmur ormanlarının bulunduğu Kaçkar ve Soğanlı sıra dağlarının birleşim yerinde bulunmaktadır. Uzun göl aynı zamanda yerkürenin ılıman bölgesinde bulunan en yağışlı ormanlarına sahip olan yerdir. Bol yağış ve ılıman iklimi ve sayesinde her yıl yemyeşil bir alana sahiptir. Soğanlı dağlarında ve Demirkapı dağlarında tespit edilmiş 60'tan fazla bitki türü bulunmaktadır.
Yaban hayvan hayatı açısından da oldukça zengin bir çevredir. Uzun göl özel çevre koruma bölgesinde toplam 59 adet memeli ve 250 adet kuş türü ile büyük bir yaban hayatına sahiptir. Burada yaşayan memeli hayvanlar karaca, tilki, kurt, çakal, boz ayı, yaban domuzu, sansar, vaşak, su samuru, porsuk, çengel boynuzlu dağ keçisi, yaban keçisi gibi hayvan türlerini bulundurmaktadır. Uzun gölde özel çevre koruma bölgesinin bitkisel biyolojik çeşitliliğinin saptanması amacına yönelik bölgede yapılan çalışmalarda bu alanın flora ve vejetasyonu belirlenmiş olmaktadır. Bu alanda 125 alt tür, 68 varyete olmak üzere 311 yaklaşık olarak cins toplamı 658 adet bitki taksonu tespit edilmektedir. Uzun göl etrafında ikisi kuyruklu kurbağa olmak üzere toplam 8 farklı Amfibi türünün bulunduğu belirlenmiştir. Uzun göl doğal çevre ve Tabiat Parkı gibi koruma alanı olup; doğal sit alanı statülerini sahiptir.
Uzun gölün iklim şartları: Uzun gölün Karadeniz iklimine sahip olan bir bölgedir. Bu bölgede yılın her mevsimin yağış bulunmaktadır. Bu yağışlar kışın kar yağışı, yazın yağmur şeklinde görülmektedir. Uzun gölün çevresindeki yaylalarda iklimin her türü, her zaman görülmektedir. Burada yaklaşık olarak en düşük sıcaklık yaklaşık olarak -10 derece olarak görülmektedir. Yaylacılık imkânına sahip olan bir bölge olup; yerli ve yabancı birçok turisti iklim şartları sebebiyle kendine çekmektedir.
Uzun gölün ekonomisi: bu çevrede tarımsal üretim ve hayvancılık faaliyetleri yapılıp; kendi tüketimlerini karşılayacak düzeyde hayvancılık ve tarım üretimi yapmaktadırlar. Uzun gölün sanayi sektörü yörede gelişmemiştir. Potansiyel olarak turizm sektöründe faaliyet yapılmaktadır. Bu koşullar altında yörede turizm ve hizmet sektöründe iş olanakları mevcut bulunmaktadır. Bu bölgenin en önemli ekonomik faaliyetlerinin en başında turizm sektörü gelir. Sezon boyunca pek çok pansiyon yaz sezonunda ya da bazı aylarda hizmet vermektedir. Bu bölgede birkaç adet alabalık üretim tesisi bulunmaktadır. Bu tesislerin yanında ise lokantalar, oteller inşa edilmiştir. Burada hizmet aşamasında bulunmaktadırlar.
Uzun gölü kötü etkileyen faktörler: Uzun gölün etrafında son zamanlarda çevre tahribatı olduğu bilinmektedir. Gölün üzerine yapılan stabilize yolun su taşkınlarından etkilenmemesi amacıyla yapılan beton duvarlar tam anlamıyla Uzun gölün ekolojik faaliyetini sürdürülmesine engel olmuştur. Bu bölüm doğal ve ekolojik yapısını alt üst eden bariyerlerin kaldırılmasını ve doğal görünümüne kavuşturulması için çok sayıda Sivil Toplum Örgütü tarafından çabalar devam etmektedir. Bu bölgeye gelen turistlerin etrafı kötü kullanması sonucunda bu bölgede atıklar görülmektedir.
Haritada Uzun Göl.
