{
"title": "Lut Gölü",
"image": "https://www.goller.gen.tr/images/lut-golu.jpg",
"date": "19.01.2024 06:39:44",
"author": "Sakine Çankaya",
"article": [
{
"article": "Lut Gölü: Arabistan Yarımadasında Ürdün ile İsrail arasında bulunan ve \"Bahr-i Lût\" veya Ölü Deniz olarak da isimlendirilen yeryüzünde bulunan en alçak ve tuzlu üçüncü göldür. Lut gölünün yüz ölçümü 1015 kilometrekare, uzunluğu 84 kilometre, ortalama genişliği 17 kilometredir. Ortalama derinliği ise 146 metreyi bulmaktadır. Güneye doğru gidildikçe derinlik 10 ila 11 metreye kadar azalarak sığlaşmaktadır. Şeria vadisinin güneyinde meridyen doğrultusunda uzanan, tektonik bor çöküntüsünün dibinde bulunan bu göl, Akdeniz'in seviyesinden 395 metre aşağıda bulunmaktadır. Lut gölünün dibinin seviyesi ise yine Akdeniz'in seviyesinden 790 ila 800 metre aşağıda yer almaktadır. Ama 790 metre seviyesi uzun zamandır hep aynı durumdadır. Bu seviye değişikliklerinin sebebi ise yazın önemli olan buharlaşmadan kaynaklanmaktadır. Oysaki Ürdün nehri, her gün buraya 6 milyon metreküp su taşımaktadır. Üst seviyede buharlaşan suyun kalınlığı günlük 13 milimetredir. Aşırı buharlaşma sebebi ile gölün üzeri çoğu zaman mavimtırak bulutlar ile kaplıdır. Bu gölün bir hususiyeti ise suyunda bulunan tuz yoğunluğunun %30'u bulmasıdır. Halbuki diğer denizlerde tuz yoğunluğu ancak %3'e kadar ulaşmaktadır. Lut gölünün tuz yoğunluğunun bu kadar yüksek olmasının sebebi ise göle akan Şeria nehrinin, yatağı boyunca sürükleyerek getirdiği kimyevi maddelerin çok fazla olması ve kızgın güneşin tesiri ile oluşan aşırı buharlaşma yaşanmasıdır. Tuzunun çok yoğun olmasından dolayı, göle giren bir kimsenin suya batması ve yüzme bilmeyenlerin boğulma ihtimali yok denilecek kadar azdır. Göl içinde en fazla bulunan tuz, magnezyum klorür (MgCl) %10.2 oranındadır. Bunu sodyum klorür (NaCl) %7.9 ile kalsiyum %3,7 ve potasyum %1.5, klorür sodyum bromür %5 takip etmektedir.
Lut Gölü İklimi
Ölü denizin iklimi yıl boyunca güneşli ve havası kuru iklim türündendir. Gölün yıllık ortalama yağış miktarı 50 milimetreden az ve 32 ve 39 C arasında ortalama sıcaklığı sahiptir. Kışın ortalama sıcaklığı 20 ve 23 C arasında değişim göstermektedir. Ölü Deniz ismi, Tevrat'ın ilk kitabı olan Tekvin XV tasvir edilen afet ve asi kavimlerinin yaşadığı şehirlerin yere batarak, bunlara ait şehirler olan Sodom ve Gomorre'nin göl altında kaybolması olayı ile alakalı görülmektedir. Ayrıca Tevrat'ta, gölün üzerinde biriken ziftten dolayı asfalt gölü de denmektedir. Lut gölünün güneyinde ve doğusunda, bugün tamamen ıssız olmuş bölgelerinde birçok eski yerleşim merkezinin kalıntıları ve izleri bulunmaktadır. Bu izlerden, bu bölgenin vakti ile kalabalık (400. 000 civarında) bir nüfusa sahip olduğu anlaşılmaktadır. Tarihçilere göre Hz. İbrahim'in M. Ö. 200 yılları civarında burada yaşamış olduğu tahmin edilmektedir. Bundan dolayı, bölgenin en iyi döneminin Hz. İbrahim ile yeğeni Hz. Lut devrinde yaşadığını kabul edilmektedir. Ürdün'ün nüfus bakımından en kalabalık ve her tarafı yeşil olan bölgesi, Tevrat'ta Sodom adı ile geçen vadidir. Cenab-ı Allah, Sodom ve Gomorre'yi mahvetmeden önce buralar Bağ (Aden) ve Mısır gibi imar edilmiş bölgelermiş.
Haritada Lut Gölü.
"
}
]
}