{ "title": "Kaldera Gölü", "image": "https://www.goller.gen.tr/images/Kaldera-Golu-87.jpg", "date": "21.01.2024 08:39:36", "author": "ramazan bulut", "article": [ { "article": "Kaldera Gölü, volkanik hareketler sonucunda toprağın derine çökmesiyle oluşan volkanik kökenli yer şekli olup zamanla çanaklar içerisine yeraltı ve yer üstü sularının birikmesiyle oluşan göl çeşididir. Kazan şeklinde derince bir çukur alan kar, yağmur gibi yüzey suları ve yer altı sularıyla oluşan su birikintilerini içerisinde barındırır. Volkanik bir patlama sonucunda yanardağın alt kısmında bulunan magma tabakasından devasa büyüklükte bir lav yoğunluğu çıkışı meydana gelir. Yeteri kadar magmanın dışarı atılması belirli noktalarda boşluk oluşumuna sebep olacaktır. Magma odasında çökme oluşumu başlayarak üst kısımda taşınacak madde kalmayacak hale gelir. Böylece dairesel şekilde kırıklar meydana gelir. Magma her boşaldıkça etrafa lav dağılımı yayılıp çöküntü oluşumu hızlanır. Böylece kırılan noktalardaki çanaklarda kaldera adlı çukur alanlar oluşur. Bu alanların sularla dolması ile kaldera gölü meydana gelir. Tatlı, soğuk göl suları tarımda sulama amacıyla kullanılabilir. Bu göl Çevresine göre nem sayesinde iklimi etkileyebilir. Sıcak günlerde gölün kenarındaki kara parçaları fazla ısınmaz. Göl üzerinden esen rüzgâr serinleticidir. Kışın bu göl karalara göre daha geç soğumaktadır. İçerisinde bitki yaşamasına olanak tanır. Çevresinde don tehlikesi pek yoktur. Bu göl aracılığıyla küçük kanal açılarak uzak noktalara su oluşturulabilir.

Dünyada ve Türkiye'de kaldera gölü

Volkanizmanin pasif haliyle dünyada birçok kaldera gölü oluşumu sağlanmıştır. Bazı kaldera gölleri derinliklerinde zengin maden yatakları barındırır. Buna örnek olarak Kanada Kuzeydoğu Ontario da bulunan Yeni Arkean döneminde oluşan Sturgeon Gölü örnek gösterilebilir.

Türkiye'de kaldera gölü olarak Nemrut kaldera gölü olarak örnek gösterilebilir.

Nemrut kaldera gölü: Dünyada ikinci Türkiye'de ilk sırada yer alan Nemrut eski zamanlarda volkanik patlamalar ile zayıflayan bacanın üst kısmının çökmesi sonucu oluşan çukurlardan meydana gelmiştir. Oluşan bu yer şekilleri kaynak ve kar sularıyla beslenerek kaldera gölü haline gelmiştir. Bu göl çevresindeki kaynak suların sıcaklığı volkanik hareketlerin son izlerini taşımaktadır. Genel itibariyle bu gölün suyu tatlı ve soğuktur. Göl suyu analizine göre berrak, renksiz ve kokusuz olduğu tespit edilerek içme suyu lezzetinde olduğu belirlenmiştir. Bu göle bir dönem balık bırakılmış ve canlının yaşayabileceği ortam olarak çoğaldığı gözlenmiştir. Aktif bir yanardağ faaliyeti göstermeyen bir göldür.

" } ] }