{ "title": "Göl", "image": "https://www.goller.gen.tr/images/gol.jpg", "date": "21.01.2024 15:29:46", "author": "Hacer Sakman", "article": [ { "article": "
Göl, Türkiye'de toplam yüz ölçümünün yüzde bire yakını göldür. Oluşum bakımından çeşitlilik gösteren bu göllerin sayısı iki yüzden daha fazladır. Bunların yanında çok sayıda baraj gölü de bulunmaktadır. Gölün tanımını yaptıktan sonra göl çeşitlerini de izah edeceğiz. Göl; karalar üstündeki çanakları biriktirmiş, meydana gelmesi genellikle tektonik ve volkanik ve benzeri durumlara bağlı olan, etrafın toprakla çevrilmiş, derinliği olan ve genişliğe sahip, tatlı su ve tuzlu su kütlelerinden oluşmuş su birikintisidir. Ayrıca göller kapalı havzalarda su biriktiren, durgun su birikintisidir. Göller, yerin altında ve yerin üstün de çıkan sularla kendini besleyen tatlı, acı, tuzlu ve sodalı olmaktadır. Bu farklılığın sebepleri, iklim şartları, beslenme kaynakları, gölün yer aldığı arazinin yapısı, gölün derinliğe sahip oluşu, gölün büyük olup olmayışı ve göl ayağına sahip olup olmamasıdır.

Beslenme kaynağı iyi olan göller çok olan sularını bir göl ayağı yardımıyla denizlere döker. Sularını dışarıya bir göl ayağı yardımıyla döken göllere açık havzadır, suyu acı değildir yani tatlıdır. Örnek olarak verirsek; Beyşehir Gölü, Eğirdir Gölü, Ulubat ve Manyas gölleri diyebiliriz. Sularını dışarıya dökemeyen göllerin suyu ise tatlı değildir yani acıdır veya tuzludur ve kapalı havzadır. Örnek verecek olursak; Acıgöl, Tuz Gölü ve Burdur Gölü'dür. Bazı göllerin suyu ise sodalıdır. Bunun sebebi ise Volkanik alanlara sahip yerlerde geçen akarsuların beslediği göllerdir. Örnek verecek olursak; Van Gölü gibi.

Göller içerisinde yer aldıkları çanaklara göre iki başlık altında toplanır. 1.) Set Göller, 2.) Yerli Kaya Gölleri

1) Set Gölleri: Set göllerin oluşumun da genellikle bir vadinin ön bölgesinin herhangi bir setle örtülmesi ve bu setin arkasında suyun orada birikmesiyle meydana gelir. Set gölleri de kendi içerisinde çeşitlilik arz eder:

A) Alüvyon Set Gölleri: Örnek verecek olursak; Eymir, Mogan, Çamiçi, Uzungöl ve Köyceğiz gibi.

B) Heyelan Set Gölleri: Örnek verecek olursak; Tortum, Sera, Abant, Borabay, Yedigöller gibi. Özellikle Karadeniz Bölgesinde yaygındır.

C) Volkanik Set Gölleri: Özellikle doğu Anadolu Bölgesinde yaygındır. Örnek verecek olursak; Van, Haçlı, Balık, Erçek, Nazik, Çıldır gibi.

D) Kıyı Set Gölleri: Örnek verecek olursak; Büyük Çekmece, Küçük çekmece Durusu Gölü, Akyatan Gölü gibi.

E) Baraj Set Gölleri: Fırat, Dicle, Aras, Seyhan, Ceyhan, Kızılırmak, Yeşilırmak, Sakarya, Manavgat, Göksu, Gediz, Büyük Menderes gibi.

F) Moren Set Gölleri: Büyük Esir, Büyük Ayı gibi.

2) Yerli Kaya Gölleri: İç ve dış güçlerin etkisiyle meydana gelen kendiliğinden oluşan çanakların su ile dolması sonucu meydana gelen göllerdir.

A) Tektonik Göller: Tuz Gölü, Akşehir, Eber, Ulubat, Manyas, İznik, Sapanca, Hazar gibi.

B) Karstik Göller: Burdur, Eğirdir, Beyşehir, Kestel gibi.

C) Krater Gölleri: Nemrut, Meke, Isparta, Acıgöl gibi.

D) Buzul Gölleri: Kaçkar gibi göllerin yukarılarındaki küçük göller.
" } ] }